مرکز مشاوره فردوس(کلینیک روانشناسی فردوس)طرف قراردادفولادمبارکه

درمان مدرسه امتناعی(School refusal)

     هدف اولیه درمان کودکان مدرسه امتناعی برگشت سریع به مدرسه است. باید از تجویز ماندن کودک در خارج از مدرسه ،بجز شرایط طبی که آنها را ملزم به ماندن در خانه می کند خودداریگردد . درمان همچنین باید مشکلات روانپزشکی، کارکرد بد خانواده وسایر مسائل موثر را در بر بگیرد.بخاطر اینکه کودکانی که از مدرسه رفتن امتناع می کنند غالبا" با علائم جسمی معرفی می شوند،پزشک ممکن نیاز پیدا کند به توصیف اینکه مشکل یک تظاهر از پریشانی روانی است تا اینکه نشانه ای از یک بیماری باشد.

     درمان انتخابی شامل آموزش و مشاوره،راهبردهای رفتاری،مداخلات خانوادگی،و شاید دارودرمانی باشد. یک رشته از درمانهای ارائه شده که بصورت تجربی تایید شده اند ، جهت کنترل مدرسه امتناعی قابل دسترس می باشند. هنگامی که یک کودک کم سن تر می باشد وعلائم در کمین آن با ترس ، اضطراب،و افسردگی جابجا می شوند،کار کردن مستقیم با والدین و پرسنل مدرسه بدون مداخله مستقیم با کودک می تواند برای درمان مفید باشد. اگر مشکلات کودک شامل غیبت طولانی در مدرسه ، تشخیص روانپزشکی مرضی،و کمبود مهارتهای اجتماعی باشد، نقش والدین و کارکنان مدرسه موثر است.

    مداخلات رفتاری

     رویکردهای رفتاری برای درمان مدرسه امتناعی مبتنی بر بدرفتاریهای ارائه شده اولیه می باشند.     درمانهای رفتاری شامل حساسیت زدایی منظم (مثلا"درجه بندی در معرض رفتن به محیط مدرسه)، آموزش تن آرامی ،و آموزش مهارتهای اجتماعی می باشد.درمان شناختی – رفتاری یک رویکرد سازمان یافته بالاست که شامل دستورالعملهای خاص برای کودکان برای کمک تدریجی و افزایش در معرض مدرسه قرار گرفتن آنها می باشد.در درمان شناختی رفتاری کودکان جهت مواجه شدن با ترسهایشان تشویق می شوند و آنها چگونگی تصحیح افکار منفی را می آموزند.

 درمان آموزشی – حمایتی

     نشان داده شده است که آموزش سنتی ودرمان حمایتی همانند رفتاردرمانی برای مدیریت مدرسه امتناعی مؤثرند. درمان آموزشی حمایتی ،ترکیبی ازارائه آگاهی و رواندرمانی حمایتی است.کودکان برای صحبت کردن در مورد ترسهایشان و تفاوتهای بین ترس، اضطراب و فوبیا ها ترغیب می شوند. کودکان اطلاعاتی جهت کمک به خودشان برای حضور در مدرسه دریافت می کنند.

     آنها تکالیفی کتبی دریافت می کنند که درجلسات بعدی مورد بحث قرار میگیرد.کودکان یک دفتر خاطرات روزانه برای توصیف ترسها، افکار، راهبردهای سازگاری،و احساسات مرتبط با ترسهایشان دارند.بر خلاف رفتاردرمانی شناختی،کودکان دستورالعملهای خاصی برای چگونگی مواجه شدن با ترسهایشان دریافت نمی کنند ، بلکه آنها دستورالعملهای مثبتی برای حضور در مدرسه دریافت می کنند.

     درمان کودک شامل جلساتی فردی می شود که مرکب از آموزش تن آرامی (برای کمک به کودک در هنگامی که او به مدرسه نزدیک می شود یا بوسیله همسالان مورد سؤال قرار می گیرد )،شناخت درمانی (برای کاهش اضطراب- افکار برانگیزنده و تهیه عبارات سازشی )، آموزش مهارتهای اجنماعی (برای ارتقای سلامت اجتماعی و تعاملات با همسالان )، و حساسیت زدایی(مثلا"؛تصور هیجانی،حساسیت منظم ) می باشد.

  مداخلات والدین- معلمان

           مداخلات معلم- والدین شامل جلسات بالینی با والدین و مشاوره با کارکنان مدرسه می باشد.والدین می توانند نقش راهبردی و اساسی در مدیریت رفتار داشته باشند، ازجمله همراهی کودک تا مدرسه ،دادن تقویت مثبت برای حضور در مدرسه،و کاهش تقویت مثبت برای ماندن در منزل(بعنوان مثال؛تماشای تلویزیون در زمانی که کودک باید در مدرسه باشد). والدین همچنین می توانند از آموزش شناختی برای کمک به کاهش اضطراب آنها استفاده کنند و نقش خود را در کمک به کودکانشان برای ایجاد تغییرات مؤثر درک کنند.همفمکری و مشاوره با مدرسه شامل توصیه های خاص برای کارکنان مدرسه بمنظور فراهم نمودن شرایط بازگشت کودک،استفاده از تقویت مثبت،و همراهیهای تحصیلی ، اجتماعی و عاطفی می باشد.

درمان دارویی

     درمان دارویی برای درمان مدرسه امتناعی نباید به تنهایی، بلکه باید همراه با مداخلات رفتاری یا رواندرمانی مورد استفاده قرار گیرد. مداخلاتی که به رشد مهارتهای کودک برای غلبه بر مشکلاتشان کمک می کند و از عود مجدد علائم بعد از قطع دارو پیشگیری می کند. 

جدول(1): ملاکهایی برای تشخیص افتراقی مدرسه گریزی و مدرسه امتناعی